«Մորելի գյուտը» վիպակը, որ արդարև համաշխարհային ֆանտաստիկ գրականության գլուխգործոցներ թվին է դասվում, պատմում է ռոբինզոնի նման ամայի մի կղզում ապաստանած փախաստականի մասին, որը մի օր հանկարծ հայընաբերում է , որ կղզում ինքը միայնակ չէ: Հետագա դեպքերը ծավալվում են գաղընիքը բացահայտելու շուրջ, որ անձնազոհ սիրո պատմություն է նաև:

Մակեդոնացի արձակագիր Դեյան Տրայկոսկու «Դավաճանություն» վեպը սիրո և կրքի, պատվի ու պարտականության, հայրենի հողի ու նրա հանդեպ պատասխանատվության՝ այդպես էլ չհստակվող և դրա պատճառով ողբերգություն պայմանավորող հոգեբանական դեգերումների պատմություն է: