Գվատեմալացի անգլալեզու գրող Դավիդ Ունգերի «Մտահղացողը» վեպը, որ լույս է տեսել 2016 թվականին, Գվատեմալայի ժամանակակից իրականության մասին է:

«Մորելի գյուտը» վիպակը, որ արդարև համաշխարհային ֆանտաստիկ գրականության գլուխգործոցներ թվին է դասվում, պատմում է ռոբինզոնի նման ամայի մի կղզում ապաստանած փախաստականի մասին, որը մի օր հանկարծ հայընաբերում է , որ կղզում ինքը միայնակ չէ: Հետագա դեպքերը ծավալվում են գաղընիքը բացահայտելու շուրջ, որ անձնազոհ սիրո պատմություն է նաև:

Դավիթ Սամվելյանի «Հայելապատում» վիպակը, ինչպես անունն է հուշում, մարդու ինքնահայեցման մասին է։ Ստեղծագործության հերոսը, սակայն, ոչ թե հենց սկզբից խոհականորեն իր ներսն է նայում, հանդարտաբար ճանաչում ինքն իրեն, այլ ասես պեղում է սեփական հոգին, մարտնչում ինքն իր և աշխարհի դեմ։ Ի վերջո, փախչելով շրջապատից, ընտանիքից, երկրից՝ նա շտապում է դեպի բաղձալի ազատությունը։ Շուտով, սակայն, ամեն բան գլխիվայր շրջվում է․ հայելին աղավաղում էր պատկերը։